Bạch lỵ và Phó thương hàn nói là 2 bệnh, tuy nhiên trên thực tế khoa học đã chứng minh đó chỉ là 1 bệnh , ở gà lớn gọi là 1 bệnh phó thương hàn.
Ở gà con gọi là Bạch lỵ do 1 loại vi khuẩn Salmonella gây ra. Chúng cũng là căn nguyên gây ra bệnh phó thương hàn ở chim bồ câu, chim cút , hay vịt, ngan, ngỗng , lợn….
Bệnh rất phổ biến ở những nơi tập trung chăn nuôi gà, vịt, ngan, ngỗng hoặc nuôi chung giữa gà, vịt, ngan, và lợn với nhau cùng 1 hộ hoặc một khu trang trại.
Nguyên nhân gây bệnh
- Do 3 loại vi khuẩn Salmonella (Gallinarum, Typhimurium, Pullorum) gây nên. S.pullorm gây bệnh bạch lỵ ở gà đông tảo con.
- Ba bệnh gần giống nhau, có liên quan tới nhau nhưng chúng không đồng nhất.
- Bệnh lây truyền qua trứng. Gà đông tảo con nở ra từ trứng bệnh sẽ mắc bệnh thương hàn, bạch lỵ, ỉa phân trắng, phân xanh,tỷ lệ chết cao.
- Gà đông tảo, chim cút, vịt, ngan và các loài chim đều bị mắc bệnh.
Cơ chế gây bệnh
Thời gian ủ bệnh từ 1-3 ngày, vi khuẩn có đề kháng khá cao trong môi trường, có thể tồn tại vài tháng, các chất sát trùng thông thường có thể diệt được vi khuẩn.
Bệnh lây lan qua cả 2 phương thức (truyền dọc từ mẹ sang con và truyền ngang từ con khỏe sang con yếu trong đàn qua phân, thức ăn, uống…)
- Lây truyền dọc: Vi khuẩn từ buồng trứng xâm nhập vào phôi hoặc từ lỗ huyệt lây lan qua vỏ trứng, rồi vào máy ấp trứng và lây truyền cho gà con
- Lây truyền ngang : Gà con mới nở trong máy ấp bị nhiễm bệnh và lan truyền bệnh cho gà con ấp cùng máy, hoặc gà sống sót sau bệnh trở thành vật mang trùng làm lây lan sang những con khác.
Tìm hiểu triệu chứng, bệnh tích của bệnh
- Triệu chứng: khi trứng bị nhiễm khuẩn tỷ lệ nở thấp, phôi bị sát. Gà đông tảo con ỉa chảy phân màu trắng, khó thở, gà đông tảo chết tới 20%. Ở gà đông tảo lớn hơn phân chuyển từ trắng sang vàng. Một số con bị què chân kèm các triệu chứng thần kinh.
- Bệnh tích: có nhiều nối hoại tử màu trắng ở gan, lách, tim, phổi, thành ruột đầy phủ bựa vàng. Ở gà đông tảo mái, buồng trứng méo mó, trứng non màu nhạt trắng.
- Chẩn đoán: dựa vào triệu chứng bệnh tích và làm phản ứng huyết thanh.
Phương pháp điều trị và phòng bệnh
Điều trị
- Dùng Ampi-Septol uống hoặc tiêm 1ml/5kg thể trọng.
- Dùng Genta – costrim uống 1gram/5-10 kg thể trọng. Pha 1gram /1 lít nước hoặc 0,5kg thức ăn.
- Cosmix-Fort, Neo-te-sol, ESB330%, Costrim I, Costrim II
- Dùng K.C.N.D tiêm 1ml/2kg thể trọng.
- Dùng Hantril 10% uống hoặc Hantril -5 tiêm, 1ml/5kg thể trọng.
- Chloramphenicol 10% (Hanvet sản xuất), tiêm bắp thịt 1ml/4kg thể trọng
Phòng bệnh
Dùng thuốc phòng bệnh từ ngày đầu gà đông tảo mới nở.
- Genta -costrim 1 gram/ 2 lít nước uống.
- Ampi – Septol gói 4 gram / 2kg thức ăn.
- Chlortetravit -C gói 5 gram/ 3 kg thức ăn.
Mua gà đông tảo giống ở những trại an toàn bệnh. Tiêm phòng cho đàn gà đông tảo giống bằng vaccin của xí nghiệp thuốc thú y TW Diệt chuột và vệ sinh tiêu độc trứng, lò ấp, chuồng trại
(Lưu ý: Mỗi một địa phương sẽ có nhiều hãng thuốc phân phối khác nhau, vì vậy nếu Quí vị tìm không được loại thuốc như trong bài thì Quí vị có thể nhờ Bác sĩ thú y tại địa phương đó tư vấn cho loại thuốc tương ứng).
