Bệnh Gumboro (Infections burasal disease- IBD) là căn bệnh truyền nhiễm cấp tính nguy hiểm và có thể gây hậu quản nghiêm trọng. Bệnh xảy ra từ 1 – 12 tuần tuổi, tuy nhiên xảy ra mạnh nhất ở 3- 6 tuần tuổi. Động vật cảm thụ căn bệnh là tất cả các giống gà. Bệnh có tính chất truyền lây ra rộng rãi, rất dễ dàng từ gà bệnh sang con gà khỏe qua thức ăn, nước uống, tiếp xúc.
Bệnh do 1 loại virus tác động vào túi Fabricius gây ra suy giảm miễn dịch, khiến cho gà dễ bị mắc các chứng bệnh khác như viêm da hoại tử và hội chứng thiếu máu – viêm gan thể bao hàm.
Nguyên nhân gây bệnh
Do Birnavirus gây ra, đặc trưng bởi sự phá huỷ túi Fabricius . Mầm bệnh có thể sống hàng tháng trong chuồng trại, hàng tuần trong nước uống, thức ăn, phân.
Lứa tuổi gà mắc bệnh cao nhất là từ 3 – 6 tuần tuổi. Gà nhỏ hơn có thể mắc bệnh ở thể tiềm ẩn. Không biểu hiện triệu chứng, nhưng ảnh hưởng rất quan trọng vì nó làm ức chế miễn dịch. Gà dễ mắc các bệnh nhiễm khuẩn khác.
Con đường lây lan
- Lây từ mẹ sang con.
- Lây theo đường thức ăn, qua không khí.
- Lây qua dụng cụ chăn nuôi, người chăn nuôi.
Khi virut xâm nhập cơ thể nó tấn công vào các tế bào limpho của ống tiêu hóa, gan. Sau đó đi đến túi fabricius gây nên các bệnh tích điển hình tại đây.
Các triệu chứng của bệnh
Thời gian nung bệnh từ 2 – 3 ngày, bệnh xảy ra thình lình, gà bệnh suy nhược; ủ rũ, lông xù, đi loạng choạng, tiêu chảy; phân có màu trắng xám, xanh lá cây; có nhiều nước. Gà thường quay đầu lại mổ vào hậu môn; hậu môn dính đầy phân, gà bỏ ăn, suy nhược trầm trọng, và có thể chết. Tỉ lệ gà mắc bệnh có thể lên đến 100%.
Gà bắt đầu chết từ ngày thứ 3 sau khi phát bệnh; tỉ lệ chết tăng nhanh, sau 5 – 7 ngày thì ngưng. Những con còn sống sót khỏi bệnh. Tỉ lệ chết thường thấp, nhưng nếu điều kiện chăn nuôi kém tỉ lệ chết có thể lên đến 30% hoặc cao hơn.
Chẩn đoán bệnh Gumboro
Bệnh Gumboro ở gà được chẩn đoán lâm sàng dựa vào đặc điểm dịch tễ học, triệu chứng lâm sàng, bệnh tích. Tuy nhiên cần chẩn đoán phân biệt với bệnh Newcastle ở gà, bệnh IB, bệnh cúm,….
- Bệnh phẩm túi Fabricius, máu và lách của gà nghi mắc bệnh.
- Sử dụng các phương pháp: phản ứng AGP, phản ứng trung hòa, phản ứng ELISA.
- Hiện nay, trong phòng thí nghiệm sử dụng kỹ thuật RT-PCR để chẩn đoán với độ nhậy cao.
- Tại thực địa, trang trại, chợ,… sử dụng kỹ thuật iiPCR để chẩn đoán sẽ cho kết quả trong vòng 1 – 2 giờ trong khi độ nhậy tương đương với các kỹ thuật PCR tại phòng thí nghiệm.
Bệnh tích của bệnh Gumboro
Cơ ngực và cơ đùi xuất huyết thành từng vệt dài, nơi tiếp xúc giữa dạ dày tuyến và dạ dày cơ bị xuất huyết. Niêm mạc ruột bị tăng tiết dịch. Lách có thể hơi sưng, có những chấm xám nhỏ trên bề mặt.
Bệnh tích điển hình của bệnh tập trung ở túi Fabricius: Ngày thứ ba sau khi nhiễm trùng, túi Fabricius bắt đầu tăng kích thước, thủy thủng và có màu đỏ, bề mặt phủ một lớp gelatin, có thể xuất huyết. Ngày thứ 4, túi Fabricius tăng gấp đôi về kích thước và trọng lượng, sau đó bắt đầu teo dần. Ngày thứ 5 túi Fabricius trở lại kích thước bình thường và bắt đầu teo lại. Ngày thứ 8 có kích thước bằng 1/3 so với bình thường.
Phương pháp phòng bệnh
Tiêm phòng vaccine cho gà 1 tuần tuổi bằng vacxin Gumboro nhỏ mắt mũi hoặc cho uống, lập lại lần 2 khi gà được 3 tuần tuổi. Gà 3 tháng tuổi chủng lần 3 bằng vacxin nhũ dầu tiêm dưới da liều 0,3-0,5ml/ con. Cần tiêm phòng cho đàn gà bố mẹ để tạo miễn dịch thụ động cho gà con trong những ngày đầu mới nở.
Hiện nay có dùng kháng thể Hanvet KTG phòng trị bệnh Gumboro, Newcastle, Viêm khí quản truyền nhiễm rất hiệu quả. Nhất là với gà hường thịt thì sử dụngHanvet KTG là phương án tối ưu vì kháng thể có thể phòng bệnh Gumboro cho gà con từ lúc 1 ngày tuổi tiêm với liều 1-2 ml/con hoặc cho uống với liều gấp đôi và cứ sau 10 -14 ngày lại tiêm nhắc lại một lần kháng thể thì đàn gà thịt không cần dùng đến vacxin. Ngoài ra, kháng thể còn có tác dụng kích thích sinh trưởng giúp cho con vật mau lớn da hồng lông mượt.
Phương thức điều trị
- Dùng kháng thể Hanvet KTG với liều tiêm 1-2 ml/con, liệu trình 2-3 ngày . Thuốc có tác dụng trung hòa, tiêu diệt virus Gumboro chi sau tiêm 3-4 giờ.
- Kết hợp dùng thuốc điện giải, Anti gum cho gà uống thay nước 2-4 ngày
- Ngoài ra cần thực hiện tốt công tác tiêu độc sát trùng, vệ sinh chuồng trại để tránh phát tán mầm bệnh ra môi trường xung quanh
Đọc thêm các bài viết mới tại mcgdds.com
