Bệnh E.coli trên vịt là 1 trong những bệnh phổ biến thường gặp phổ biến ở vịt 3-15 ngày tuổi, bệnh có tỉ lệ chết cao lên đến 60-70%. E.coli là một căn bệnh phổ biến nhất trên vịt. Bệnh xuất hiện ở mọi lứa tuổi ở vịt và chủ yếu giai đoạn từ 3-25 ngày tuổi. Vi khuẩn E.coli thường xuyên có mặt ngay trong đường tiêu hóa của vịt khỏe, do vậy, nhiều khi bệnh tự phát ra khi sức đề kháng của vịt làm giảm sút, hoặc khi điều kiện sống bất lợi, stress. Bệnh gây ra các thiệt hại kinh tế nặng nề cho người nuôi nếu xử lý không đúng cách và triệt để. Chúng tôi xin chia sẻ với bạn đọc chi tiết về bệnh E.coli trên vịt.
Nguyên nhân gây bệnh E.coli
- Vi khuẩn E.coli gây bệnh trên vịt chủ yếu do 2 chủng E.coli 02 và 078.
- Có nhiều chủng E.coli khác có trong đường tiêu hoá của vịt nhưng ít khi gây bệnh.
- Mỗi một chủng E.coli khác nhau sẽ gây bệnh và thể hiện những triệu chứng và bệnh tích khác nhau.
- Vi khuẩn E.coli xâm nhập qua vết thương ở đường hô hấp, tiêu hoá và có thể đi thẳng vào máu gây bại huyết làm cho vịt chết đột ngột mà chưa biểu hiện bệnh tích.
Triệu chứng bệnh E.coli trên vịt
- Vịt từ 1 – 18 tuần tuổi có triệu chứng chết đột ngột với trạng thái thần kinh quay quay đầu
- Tỷ lệ chết từ 5 – 15%.
- Phân ở một số bầy thể cấp tính có hiện tượng tiêu chảy phân trắng.
- Trên vịt đẻ có triệu chứng bại liệt do viêm khớp. Trứng đẻ ra có vết máu và phôi thường bị chết (trứng sát)
Tác nhân gây bệnh:
- Vi khuẩn E.coli thuộc chi Escherichia, họ Enterobacteriaceae, là trực khuẩn Gram âm, không sinh nha bào.
- Vi khuẩn E.coli được phân loại thành nhiều serotype, các serotype quan trọng gây bệnh đã được nghiên cứu gồm O1, O2, O35, O78.
Phương thức truyền lây
Nguồn lây bệnh chủ yếu là các vịt bệnh, vịt mang trùng. Mầm bệnh theo phân được thải ra ngoài môi trường sống. Vi khuẩn E.coli có thể tồn tại lâu trên nền chuồng, phân, chất độn chuồng, đất và nước, vì vậy bệnh thường xảy ra ở những chuồng nuôi có vệ sinh môi trường kém, điều kiện chăm sóc không đầy đủ.
Ngoài ra, bệnh có thể lây theo đường hô hấp do mầm bệnh có lẫn trong bụi, khi vịt hít vào sẽ mắc bệnh. Vịt mới nở có thể bị nhiễm bệnh từ quá trình ấp nở do mầm bệnh bám vào vỏ trứng hay các dụng cụ ấp nở.
Cơ chế sinh bệnh
Căn bệnh dù có sẵn trong cơ thể hay từ ngoài vào đều xâm nhập vào hệ tuần hoàn gây nhiễm trùng máu. Theo máu, vi khuẩn đến niêm mạc ruột gây viêm ruột, đến các xoang gây viêm thanh dịch có fibrin, đến các cơ quan phủ tạng gây viêm ruột hoại tử. Một số lớn vịt bị chết do bại huyết ở giai đoạn đầu và do các cơ quan thực thể bị phá hủy ở giai đoạn cuối. Ngoài ra, khi bị bệnh do E.coli, vịt dễ bị kế phát các bệnh truyền nhiễm do virus và Mycoplasma.
Bệnh tích
- Màng bao tim bị viêm trắng. Đôi khi viêm dính vào cơ tim.
- Trên cơ tim có điểm xuất huyết lấm tấm.
- Gan sưng đen, có trường hợp cũng thấy xuất huyết chấm đỏ.
- Lách sưng có đốm trắng hoặc đỏ.
- Màng bụng viêm, có sợi fibrin dính vào xoang bụng và ruột.
- Màng túi khí viêm trắng và có chất nhầy màu vàng.
- Ống dẫn trứng viêm có dịch nhầy trắng..
Phân biệt với các bệnh khác
Bệnh trúng độc do thức ăn: Bệnh chết nhanh hơn, có triệu chứng thần kinh nặng hơn, gan sưng và đổi màu thận sưng và tiêu chảy, kiểm tra lại thức ăn.
Bệnh Thương hàn: Bệnh này cũng xảy ra cùng thời gian với bệnh E.Coli, triệu chứng giống như bệnh E.Coli nhưng bệnh tích ở gan không có những điểm hoại tử màu trắng, túi khí không có những điểm màu vàng.
Ngoài ra có nhiều vi sinh vật khác có khả năng gây bệnh cho vịt với các triệu chứng tương tự như viêm bao hoạt dịch, viêm khớp do Mycoplasma, Salmonella hoặc nhiễm trùng huyết cấp tính do Pasteurella.
Phòng bệnh E.coli trên vịt
- Chăm sóc vịt tốt ngay từ giai đoạn úm, không để vịt con bị lạnh và ăn thức ăn tự nhiên quá sớm (tép sống …). Giữ ấm chuồng trại tránh gió lùa. Vệ sinh máng ăn, uống
- Trong tuần đầu tiên dùng thuốc úm gà, vịt từ 1- 3 ngày để bổ sung các vitamin cần thiết như vitamin nhóm B, C.
- Có thể dùng kháng sinh liều thấp. Để phòng ngừa cho vịt từ ngày tuổi thứ 1 đến ngày tuổi thứ 10 bằng cách trộn các loại kháng sinh: Colistin, Gentamycin, Ampicillin … vào thức ăn liên tục trong 2-3 ngày.
- Tiêm phòng vắc xin theo đúng lịch trình. Như : vắc xin Dịch tả vịt, vắc xin viêm gan, cúm gia cầm.
Hướng dẫn cách điều trị bệnh E.coli
Cách ly vịt ốm để chăm sóc riêng
Sử dụng một trong số các kháng sinh sau:
- Ampicillin + Colistin
- Amoxyllin + Colistin
- Flophenicol + Tylosin
- Doxycycline + Tylosin
- Colistin + Norfloxacin ….
Tăng cường trợ sức, trợ lực: Gluco + Vitamin C
Sau điều trị có thể bổ sung Bcomplex, Men tiêu hóa sống (bacillus subtilis). Giúp nâng cao khả năng tiêu hóa và hệ vi sinh vật đường ruột cho vịt.
Xem thêm những bài viết khác tại chuyên mục Các bệnh ở gia cầm.
