Gà thả vườn là hình thức nuôi truyền thống, vô cùng phổ biến từ xa xưa đến nay. Các giống gà được nuôi theo hình thức thả vườn cũng rất đa dạng. Nếu chọn nuôi gà lấy thịt, các giống như: Gà nòi, gà Đông Tảo, gà Tàu Vàng, gà Tàu Vàng, gà ta lai. Còn nếu nuôi lấy trứng thì gà Ri, gà Tam Hoàng, gà BT1… là lựa chọn hợp lý nhất. Hiện nay người ta phổ biến cách nuôi thả kết hợp. Cách này sẽ cho phép kiểm soát được đàn gà, đồng thời cải thiện thêm chất lượng thức ăn, qua đó mang lại nguồn lợi kinh tế tối ưu hơn. Hãy cùng mcgdds.com tìm hiểu bài viết ‘Mô hình nuôi gà thả vườn mang lại hiệu quả kinh tế’.
Đặc điểm gà thả vườn
So với gà công nghiệp, gà thả vườn dễ nuôi, có sức chống chịu bệnh cao, có khả năng tận dụng thức ăn tốt, đặc biệt có thịt thơm, đầu tư chuồng trại thấp, phù hợp với quy mô nuôi tại các nông hộ, kể cả các vùng sâu, vùng xa, người chăn nuôi Việt Nam có xu hướng nuôi các loại gà có chất lượng thịt cao, nhưng trọng lượng thấp như gà ri, gà Tàu vàng. Có thể nuôi gà thả vườn theo hai phương thức nuôi nhốt và nuôi thả, tùy điều kiện của người nuôi. Nếu nuôi thả có thể kết hợp với mô hình V A.C: dưới ao thả tôm, cua, cá, trên ruộng cấy lúa, thả gà vào lúc thu hoạch…
Thời gian nuôi chủ yếu phụ thuộc vào các yếu tố: giống (lớn nhanh hay chậm), phương thức nuôi (nuôi nhốt hoàn toàn, thả hoặc kết hợp thả – nhốt). Hiện nay, việc nuôi gà theo hướng an toàn sinh học có nhiều điểm tương đồng với nuôi truyền thống (nuôi thả hoang), là gà được thả tự do trong không gian rộng lớn. Vì vậy, ngoài các loại thức ăn chính là lúa, bắp và cám tổng hợp, thì gà còn tự kiếm thêm các loại thức ăn khác như cỏ, côn trùng để bổ sung thêm chất dinh dưỡng.
Chuồng nuôi gà thả vườn
Kích thước chuồng cao 1,5 m, dài 2,5 m, rộng 2 m. Và phải có một cửa để gà ra vào trú mưa. Chuồng nuôi cần bố trí tạo sự thông thoáng. Tận dụng tối đa ánh sáng tự nhiên với không gian mở. Bởi gà ta, gà thả vườn cần nhiều ánh sáng để hấp thụ. Tổng hợp một số vitamin, phù hợp với tập tính của gà. Nền phải được xử lý kiên cố, chắc chắn. Dễ dàng triển khai các biện pháp sát trùng, vệ sinh chuồng trại. Nền chuồng nên có độ hơi dốc, dùng trấu ủ men vi sinh. Để khỏi phải dọn phân, giảm thiểu khí amoniac…
Diện tích chuồng càng rộng càng tốt. Với gà con thì mật độ khoảng 10 – 12 con/m2, gà dò 5 – 6 con/m2. Mái chuồng lợp bằng tole hoặc mái lá, lợp phủ qua vách chuồng. Để tránh mưa hắt vào bên trong. Tường rào nên xây cách hiên chuồng khoảng 1 – 1,5 m, vách xây khoảng 30 – 40 cm, phần phía trên dùng lưới thép B40 hoặc phên nứa che đậy. Phải có hệ thống cống rãnh để xử lý chất thải, nước thải. Và được vệ sinh khử trùng tiêu độc trước khi nuôi.
Tiêu chuẩn bãi chăn thả
Phải có diện tích rộng để gà có thể tìm kiếm thức ăn và vận động. Tối thiểu 0,5 – 1 m2/gà, nếu đất rộng nên bố trí chuồng nuôi ở trung tâm. Và hai bãi chăn thả ở hai bên sẽ mang lại hiệu quả tốt nhất. Chọn nền đất cứng, nên có cây xanh bóng mát xung quanh để làm bóng râm cho gà.
Bên trong chuồng có cỏ xanh làm nguồn thức ăn tự nhiên. Trong quá trình chăn nuôi. Bãi chăn thả phải được san lấp bằng phẳng; dễ thoát nước, không có vũng nước tù đọng. Không có rác bẩn, vật lạ, định kỳ thu dọn lông gà rơi vãi. Xung quanh bãi chăn thả nên được rào lại. Bằng lưới mắt cáo hoặc lưới thép B40, phên, nứa… sao cho chắc chắn. Tránh thú hoang xâm nhập hoặc gà đi lạc.
Phương pháp lựa chọn gà giống
Nếu nuôi gà ta theo hướng lấy thịt: Chọn giống gà Tàu vàng; gà Ðông Tảo; gà Nòi, gà Tam Hoàng, gà Lương Phượng, gà gà Hồ, gà ta lai…Nuôi gà ta theo hướng lấy trứng thương phẩm: Chọn những giống gà đẻ nhiều như gà Tàu Vàng; gà Tam Hoàng, gà BT1, gà Ri…Chọn những con gà nhanh, mắt sáng, lông bông, bụng gọn, chân mập; Về trọng lượng càng đồng đều càng tốt.
Không chọn nuôi những con gà khô chân; vẹo mỏ, khoèo chân, hở rốn, xệ bụng; lỗ huyệt bết lông, cánh xệ, có vòng thâm đen quanh rốn. Chọn gà để giống: Ðầu nhỏ, mỏ ngắn đều, mồng tích to, đỏ tươi, mắt sáng, lông mượt xếp sát vào thân, bụng phát triển mềm mại; hậu môn rộng màu hồng tươi và ẩm ướt. Lưu ý chọn những con gà có trọng lượng không quá thấp, không quá mập. Luc 20 tuần tuổi đạt 1,6 – 1,7 kg sẽ rất tốt.
Cho gà thả vườn ăn và uống
Thường xuyên kiểm tra khu vực nuôi. Không để gà ăn phải thức ăn bị ôi mốc, nhiễm nấm, thối rửa. Có thể sử dụng thức ăn công nghiệp. Hoặc tận dụng các phụ phế phẩm công nông nghiệp. Sao cho đảm bảo các thành phần: Năng lượng, đạm, khoáng và vitamin. Khống chế lượng thức ăn và đảm bảo chất lượng thức ăn đối với gà hậu bị để gà không bị mập mỡ làm giảm sản lượng trứng.
Ðối với gà ta thả vườn thì vấn đề khoáng và vitamin không quan trọng bằng gà ta nuôi nhốt. Vì chúng sẽ tự tìm kiếm theo nhu cầu của cơ thể. Với gà mới qua giai đoạn úm: Ngày đầu tiên chỉ cho gà uống nước, ăn tấm hoặc bắp nhuyễn. Thức ăn mỗi lần rải một ít để thức ăn luôn thơm ngon. Kích thích tính thèm ăn của gà, có thể cho gà ăn thêm rau xanh.
Những ngày kế tiếp tập dần cho gà ăn sang thức ăn công nghiệp. Cho gà ăn nhiều bữa trong ngày, ăn tự do. Nước uống phải sạch và đầy đủ cho gà uống. Gà sống lâu hơn nếu thiếu thức ăn hơn thiếu nước. Lượng nước uống hàng ngày của gà có thể khác nhau tùy theo mùa. Cần theo dõi nhiệt độ môi trường để chống nóng cho gà. Bổ sung nước để gà không chị chậm lớn.
Vệ sinh phòng dịch cho gà thả vườn
Chọn lựa con giống tốt, có sức đề kháng cao để chống đỡ với thời tiết và bệnh dịch. Thực hiện vệ sinh chuồng, không để ao tù nước đọng trong khu vườn thả. Bảo đảm cho gà “ăn sạch, ở sạch, uống sạch”. Áp dụng nghiêm ngặt lịch tiêm phòng vaccine cho gà.
Ngoài ra, tuân thủ quy trình dùng kháng sinh phòng một số bệnh do vi trùng, đặc biệt đối với gà thả nền thì cần phải phòng bệnh cầu trùng khi cho xuống nền và thả vườn. Lưu ý, trong giai đoạn gà đẻ, chỉ sử dụng kháng sinh khi gà bệnh. Sau 6 tháng đẻ, ngừa lại các bệnh dịch tả, tụ huyết trùng, Gumboro cho đàn mái đẻ.
