Vitamin và chất khoáng tuy chỉ chiếm một phần nhỏ trong cơ thể nhưng lại đóng vai trò vô cùng quan trọng, không thể thiếu đối với cả con người hay vật nuôi. Khi nuôi gia cầm thì bạn cần phải quan tâm tới việc bổ sung vitamin và chất khoáng cho chúng. Khi gia cầm bị thiếu đi hai yếu tố này sẽ có biểu hiện chậm lớn, lông không mượt, suy giảm sức đề kháng, sản lượng trứng và tỷ lệ ấp nở cũng giảm đi gây ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả kinh tế của chủ trại. Do đó cần phải có biện pháp để phòng bệnh kịp thời cũng như biết các loại vitamin để cung cấp đủ cho đàn gia cầm.
Biểu hiện khi gia cầm thiếu khoáng
- Calci, phospho: Xương yếu, vẹo xương ở gà con, vỏ trứng mỏng, giảm khả năng ấp nở.
- Magne: Co giật, chết đột ngột.
- Mangan: Có dấu hiệu thần kinh, chân run, đứng không vững, giảm khả năng ấp nở.
- Sắt, đồng: Thiếu máu
- Kẽm: Lông xơ xác, còi cọc.
- Cobalt: Chậm lớn, thiếu máu, giảm khả năng chuyển hoá thức ăn.
- Selenium: Tích nước dưới da.
Biểu hiện gia cầm bị thiếu vitamin
– Vitamin A: Giảm sản lượng trứng, lòng đỏ nhạt, tăng trọng kém.
– Vitamin D3: vỏ trứng mỏng, giảm sản lượng trứng và tỷ lệ ấp nở, vẹo xương, chậm lớn.
– Vitamin E: Sưng khớp, giảm khả năng sinh sản.
– Vitamin K: Máu chậm đông, xuất huyết trong cơ.
– Vitamin B1: Giảm tính thèm ăn, viêm đa dây thần kinh.
– Vitamin B2: Ngón chân bị cong, viêm da, chậm lớn, giảm sản lượng trứng và tỷ lệ ấp nở.
– Vitamin B5: Viêm da nhẹ, đóng vảy cứng ở mỏ và chân.
– Vitamin PP: Sưng khớp, tiêu chảy, viêm lưỡi và xoang miệng.
– Vitamin B6: Giảm sản lượng trứng và tỷ lệ ấp nở.
– Vitamin B12: Thiếu máu, chậm lớn, chết phôi.
– Folic acid: Chậm lớn, thiếu máu, lông xơ xác, giảm sản lượng trứng và tỷ lệ ấp nở, ống dẫn trứng giảm co bóp.
– Vitamin H: Viêm da ở chân, quanh mỏ, quanh mắt.
Cách phòng tránh thiếu vitamin và khoáng chất ở gia cầm
Do tính chất khó phát hiện của bệnh nên để vật nuôi phát triển bình thường, người chăn nuôi gà vịt nói riêng hay tất cả các loài gia cầm nói chung cần đảm bảo luôn cung cấp đầy đủ 5 thành phần dinh dưỡng bao gồm protein, năng lượng, vitamin, khoáng chất và nước trong mọi bữa ăn.
Protein (hay còn gọi là chất đạm): là chất hữu cơ giàu dinh dưỡng, giúp cung cấp năng lượng cho mọi hoạt động của cơ thể. Chất đạm còn tham gia vào quá trình cấu tạo huyết cầu, nội tiết tố và enzyme. Đồng thời, nó còn ảnh hưởng tích cực đến quá trình chuyển hóa vitamin và khoáng chất.
Năng lượng: bao gồm hai thành phần glucid (tinh bột) và lipid (chất béo). Tinh bột có nhiều ở bắp, khoai, cám, gạo, còn chất béo chính là mỡ động vật và thực vật. Trong thức ăn cho gia cầm cần cung cấp đầy đủ hai dạng năng lượng trên.
Vitamin: Vitamin tham gia hầu hết vào các quá trình sinh trưởng, phát triển, sinh sản và kháng bệnh cho gia cầm. Các vitamin A, B, C, D, E, H, K luôn cần thiết ở cơ thể vật nuôi. Người chăn nuôi có thể dễ dàng bổ sung các vitamin bằng cách pha trộn với thức ăn.
Khoáng chất: Các khoáng chất đa lượng như Canxi, Kali, Magie hay các khoáng vi lượng như đồng, sắt, kẽm dù chỉ chiếm vài phần trăm giá trị dinh dưỡng trong vật nuôi nhưng lại là những thành phần chính trong cấu tạo tế bào, cơ quan và các hệ cơ quan. Hiện nay, khoáng chất dưới dạng bột hay lỏng đều rất phổ biến, bạn có thể dễ dàng thêm nó vào trong bữa ăn của vật nuôi.